50 milyon lira olan kuruluş sermayesi ile başlayan fonun 200 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşması hedefleniyor.
Ziraat Bankası, TPAO, BOTAŞ, PTT, Türksat, ETİ Maden, Çaykur ve BİST ardından, Türk Telekom, Halbank ve THY’de varlık fonuna devredildi. Buna ek olarak ise Savunma Sanayii Fonu’na ait 3 milyar TL’de bu fona aktarıldı.
Genel Müdürlüğünü ve Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı Mehmet Bostan’ın yaptığı Türkiye Varlık Fonu’nun hedefi 200 milyar dolarlık bir büyüklüğü erişmek.
Destek Yatırım Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör, ‘Türkiye Varlık Fonu, büyüme oranlarında artış, sermaye piyasalarında büyüme ve derinlik, büyük projelere finansman imkanı başta olmak üzere birçok katkı sağlayacak’ ifadesini kullandı.
VARLIK FONU NEDİR
Ekonomist Mahfi Eğilmez ise Varlık Fonu’nu şu şekilde anlatıyor; artılarını ve eksilerini sıralıyor;
Ulusal Varlık Fonları, çeşitli finansal varlıklara yatırım yaparak gelirini artırmayı hedefleyen, devletin sahipliği ve yönetimi altında çalışan fonlardır. Bu fonun geliri genellikle bütçe fazlalarından oluşur. Bir ülke eğer bütçe fazlası veriyorsa bu fazlayı 4 şekilde kullanabilir: (1) Harcamalarını artırır. (2) Mevcut vergi yükünü düşürür. (3) Borçlarını erken ödemeye tabi tutabilir. (4) Bir varlık fonu kurarak bütçe fazlalarını buraya aktarır ve bu fonla ulusal ya da yabancı bazı finansal varlıkları satın alıp gelirlerini artırmaya çalışarak gelecek kuşaklara refahı aktarma yoluna gidebilir.
Bu tür fon yönetimlerinde temel hareket noktası varlıkları risk ve getiri dengesini gözeterek kazanç amaçlı kullanmaktır. Bu işlemleri, bütçe kısıtlamaları ve parlamentonun sıkı denetimi altında yürütmek kolay değildir. Varlık fonu kuruluşunun bir nedeni de bu kısıtlamalardan kurtulmaktır.
VARLIK FONU İLE TÜRKİYE NELER YAPABİLİR
Türkiye Varlık Fonundan beklentiler yasanın genel gerekçesinde sıralanmış bulunuyor. Buna göre;
(a) Türkiye Varlık Fonunun kurulmasıyla büyüme oranında artış sağlanacak.
(b) Sermaye piyasalarında büyüme ve derinleşme hızlanacak.
(c) İslami finansman varlıklarının kullanılması yaygınlaşacak.
(d) Yapılacak yatırımlarla yüzbinlerce kişiye istihdam olanakları sağlanacak.
(e) Savunma, havacılık, yazılım gibi alanlardaki yerli şirketlerin sermaye ve proje bazında desteklenmesiyle küresel oyuncu konumuna geçmeleri sağlanacak.
(f) Otoyollar, Kanal İstanbul, Üçüncü Köprü ve Havalimanı, Nükleer Santral gibi büyük altyapı projelerine kamu kesimi borcu artırılmadan finansman bulunacak. (g) Katılım finansmanı sektör payı artırılacak.
(h) Arz güvenliğini sağlamak üzere, Türkiye için önem taşıyan petrol, doğalgaz gibi yurtdışındaki stratejik sektörlere bürokratik kısıtlamalara bağlı olmadan doğrudan yatırım yapılabilmesi gerçekleştirilecek.
(i) Bu Fon, ekonominin yapısal sorunlarını aşmakta katkı sağlamanın yanı sıra dış politikanın önemli bir enstrümanı olarak Türkiye’nin uluslararası arenada daha fazla söz sahibi olmasına katkı sağlayacak.
