Belli bir ücret karşılığında Sözcü’ye teklif edilen belgesel ilanı yayın kurulu kararıyla reddedildi.
‘Milli mücadele ruhu’, ‘Ulusalcılık’ tarzı söylemleriyle dikkat çeken Sözcü Gazetesi, Milli Şairimiz Mehmed Akif’in gazetesi olan İstiklal Marşı da dahil tüm şiirlerinin yayınlandığı, hatta savaş yıllarında cephede dağıtılan Sırat-ı Müstakim/Sebilürreşad gazetesinin öyküsünün anlatıldığı belgeselin reklamına ambargo koydu.
Gazeteci Muharrem Coşkun tarafından hazırlanan ‘Yoldaki Çığır; Sebilürreşad’ Belgeseli DVD olarak da çıkınca, aralarında Sözcü gazetesinin de bulunduğu bazı gazetelere reklam teklif edildi.. Gazeteler reklamı yayınlarken tek engel Sözcü Gazetesi’nden geldi.
Sözcü Reklam Departmanı, reklamı görmeden önce ölçülere göre ücret tarifi çıkardı, ancak, ilan gönderilince yayın kurulu ve hukuk departmanına yönlendirildi. Reklam Departmanı daha sonra, ‘Yayın kurulu uygun görmediği için bu ilanı giremeyeceğiz’ şeklinde açıklama yaptı. 
BELGESELDE NE ANLATILIYOR?
Gazeteci Muharrem Coşkun tarafından bir yılı aşkın sürede hazırlanan ‘Yoldaki Çığır Sebilürreşad’ Belgeseli’nde, Osmanlı’nın son dönemlerinde 2. Meşrutiyetle birlikte yayın hayatına başlayan ve Cumhriyet öncesi dönemde İslamcı düşüncenin ilk ve en ciddi yayın organlarından olan Sırat-ı Müstakim/Sebilürreşad gazetesinin öyküsü anlatılıyor.
Kuruluşundan itibaren Mehmet Akif’in başyazarlığını yaptığı, İstiklal Marşı da dahil tüm şiirlerinin yayınlandığı tek gazete olan Sırat-ı Müstakim/Sebilürreşad Belgeselinde ayrıca gazete etrafında yaşanan İslamcılık tartışması, ilk İslamcılar ve Milli Mücadeyele Sebilürreşad’ın etkisi de yer alıyor.
OTORİTE İSİMLERİN ADRESİ
İkinci Meşrutiyet’in ilanıyla birlikte, Ağustos 1908 tarihinde yayın hayatına başlayan Sırat-ı Müstakim Gazetesi’nin sahibi ve mesul müdürü ise Akif’in kadim dostu Eşref Edip Fergan’dı.
Başyazarlığını Akif’in yaptığı gazetenin yazarları arasında Babanzade Ahmed Naim, Manastırlı İsmail Hakkı, Musa Kazım, Bereketzade İsmail Hakkı, Tahirul Mevlevi, Halim Sabit, Ali Haydar Efendi, Said Halim Paşa, Bediüzzaman Said Nursi, İskilipli Atıf Efendi, Şemseddin Günaltay, Ömer Nahusi Bilmen ve Ahmed Hamdi Aksekili gibi önemli isimler yer almıştı. Gazete, 8 Mart 1912 tarihinden itibaren de Sebilürreşad adıyla yayınına devam etmişti.
Milli Mücadele’de cephede dağıtılan, savaş günlerinde karagah olarak kullanılan, 1925 yılında ise kapatılan ve sahibi Eşref Edip Fergan’ın İstiklal Mahkemeleri’nde idamla yargılandığı gazetenin çarpıcı öyküsü Gazeteci -Yönetmen Muharrem Coşkun tarafından belgesel haline getirildi.
ÖNEMLİ DÖNEME IŞIK TUTUYOR
Gazetenin 1925’te Takri-i Sükun Kanunu’yla kapatılması ve sahibi Eşref Edip Fergan’ın İstiklal Mahkemeleri’nde yaklaşık 7 ay süren yargılanma süreci de belgeselde çarpıcı detaylarla anlatılıyor. “Yoldaki Çığır; Sebilürreşad” belgeselinde, 1948’de yeniden yayın hayatına başlayan gazetenin, 1966 yılına kadar süren yayın hayatı da yer alıyor. Bir asra yaklaşan ömrüyle 58 yıl boyunca Sebilürreşad’ı çıkaran Eşref Edip Fergan’la ilgili pek çok bilgi de belgeselde yerini aldı.
Belgeselin yönetmeni ve senaryosunu üstlenen Gazeteci Muharrem Coşkun, “Mehmed Akif’le ilgili geçmişte bir çok çalışma yapıldı ancak Akif’in büyük emek verdiği gazetesinin öyküsü ve kadim dostu Eşref Edip Fergan hep ihmal edildi. Biz bu çalışmayla bu eksikliği de gidermiş oluyoruz. Belgeselde yaklaşık 150 yıllık bir dönem ve ilk İslamcıları da irdeleniyor. Yoldaki Çığır belgeseli, Osmanlı’dan Cumhuriyete geçiş, İstiklal Mahkemeleri’nde yargılama, İslamcı düşüncenin önemli yayın organı Sırat-ı Müstakim/ Sebilürreşad’ı anlatması hasebiyle çok farklı bir yapım oldu” dedi.
Görüşleriyle katılanlar
Kastamonu, Elazığ, Ankara gibi pek çok ilde çekimleri yapılan ‘Yoldaki Çığır; Sebilürreşad’ belgeselinde, Prof. Dr. Mümtaz’er Türköne, Yrd. Doç. Dr. Akşin Somel (Sabancı Üniversitesi), Doç. Dr. Mustafa Eski(Kastamonu Üniversitesi), Mehmed Şevket Eygi(Sebilürreşad yazarı), Tarihçi Yılmaz Öztuna(Sebilürreşad yazarı), D. Mehmed Doğan (Yazarlar Birliği Vakfı Onursal Başkanı), Dr. Suat Mertoğlu, Tarihçi -Yazar Kadir Mısıroğlu, Tarihçi Yazar Dr. Orhan Koloğlu, Tarihçi Yazar Fahrettin Gün gibi önemli isimler de görüşleriyle katıldılar.
Belgeselin senarist ve yönetmeni Muharrem Coşkun, daha önce de, dört bölümden oluşan ‘Türkçe Ezan ve Dine Müdahalenin öyküsü; GARP İZİ” belgeseli ile, Anadolu’nun bir köyünde yaşamış Cumhuriyetle yaşıt bir kişinin penceresinden Türkiye tarihini anlatan”Bilge Köylü” belgeselini yapmıştı. Muharrem Coşkun’un özellikle yakın tarih üzerine yayınlanmış pek çok makale, dizi yazı ve araştırması da bulunuyor. 120 dakikalık belgesel TRT’de ekrana geliyor
BELGESELDE NELER VAR
– Osmanlı toplumu gazeteyle nasıl tanıştı?
– İkinci Meşrutiyet ve Sırat-ı Müstakim’in doğuşu
– İlk İslamcılar kimlerdi ve yayın organları nelerdi?
– İslamcıların 2. Abdulhamit ve İttihatçılara bakışı
– İslamcıların 31 Mart Vak’asına yaklaşımları
– Milli Mücadele’de Sebilürreşad’ın katkısı
– Mustafa Kemal’in Sebilürreşad ekibiyle görüşmesi ve söyledikleri
– Sebilürreşad neden kapatıldı ve sahibi hangi suçlamayla idamla yargılandı?
– Tek Parti döneminde Sebilürreşad ve diğer yayın organları hangi sıkıntıları çekti?
– 1948’de yeniden çıkan Sebilürreşad’ın çizgisi nasıldı, kimler yazdı?
– Eşref Edip Fergan’la ilgili bilinmeyen gerçekler neler?
– Eşref Edip Fergan’ın ismini verdiği siyasi parti ve bugünkü temsilcisi kim?
‘Yoldaki Çığır; Sebilürreşad’ Belgeseli Azim Dağıtım vasıtasıyla da izleyiciye ulaşabilecek.
0212 447 44 44-/0212 446 99 99
