Bank Asya’da yönetiminin TMSF’ye geçmesine neden olan imtiyazlı ortakları gizleme çabasının 7 Şubat’taki MİT krizine kadar uzandığı belirlendi. Paralel örgüt, 7 Şubat’ta başarılı olamayınca, mal varlıklarını saklamak için Bank Asya’nın ortaklarını gizlemeye başladı.
Ortaklık yapısı ve organizasyon şemasının şeffaf ve açık olmaması gerekçesiyle yönetimine el konulan Bank Asya’nın iki kez süre uzatımı verilmesine rağmen imtiyazlı ortaklarını gizleme çabasının geçmişi, MİT krizine kadar uzandığı belirlendi.
Türkiye’yi sarsan 17 Aralık operasyonunun başlangıcı olarak gösterilen 7 Şubat 2012’de Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarı Hakan Fidan ve MİT görevlilerinin ifadeye çağırılması sürecinde paralel örgüt Bank Asya’da gizleme operasyonuna başlamış. 7 Şubat krizinde istediğini yapamayan paralel örgüt bir taraftan, 2 yıl boyunca hazırlanarak 17 Aralık operasyonunu devreye sokarken, diğer taraftan aynı dönemde Bank Asya’nın imtiyazlı ortaklarını gizlemeye başlıyor.
İmtiyazlı 5 ‘Gülen’ var
Bank Asya her yıl faaliyet raporunda imtiyazlı ortakların tam listesini yayınlıyor. Bankanın internet sitesinde de ilan edilen imtiyazlı ortakların listesinin yer aldığı faaliyet raporunun en son tarihi 2010 yılı. Bu yıldan sonra imtiyazlı ortakların tam listesi faaliyet raporlarında yer almıyor. Gizlenmeye başlaması da MİT krizinin yaşandığı 2012 yılına denk geliyor. Bank Asya 2012 yılında, bir önceki yıla yani 2011 yılına ait yayınladığı faaliyet raporunda imtiyazlı ortakların hisseleri yer almıyor. Aynı tutumu 2012-2013 ve 2014’teki ara faaliyet raporlarında da devam ettiriyor.
En son yayınladığı 2010 yılına ait tam listede imtiyazlı ortak sayısı 310 kişi. Bunlar arasında ABD’de yaşayan Fettullah Gülen’le soyadı tutan 5 kişi yer alıyor. Bunlar Ali Gülen, İlhami Gülen, Mehmet Gülen, Sadık Gülen, Yusuf Gülen. MİT krizinden sonra Bank Asya’da imtiyazlı ortakların hisse devirlerine başlandığı, BDDK açıklamasıyla da ortaya çıkıyor. 2010 yılında 310 olan imtiyazlı ortak sayısı, BDDK açıklamasına göre 185’e düşüyor. Bu 185 imtiyazlı ortağın 122’sinin bilgisi gizlendiği için de salı akşamı bankanın yönetimi TMSF’ye devredildi. Başbakan Ahmet Davutoğlu da önceki akşam yaptığı açıklamada “Bu bankada 185 üyenin bir kısmının da ismi bilinmesin diye biri söylüyorsa bunu tartışalım” dedi ve ekledi: “Bu bir kuralsa, bu kurala herkes uyacak. Geri kalan 122 isim bilinmiyorsa ortada şüpheli bir durum var demektir.” Öte yandan konuya yakın kaynaklar, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) mutlaka sermaye hareketlerini izlemesini ve MASAK’ın da devreye girmesini gerektiğini belirtiyorlar.
Bank Asya’nın her yıl açıkladığı ancak 2012’den bu yana BDDK’ya dahi bilgi vermeye yanaşmadığı imtiyazlı ortakların bilgilerini gizlemesinin ise paralel yapıya yakınlığıyla bilinen şirketlere verilen batık kredilerini gizleme çabasından kaynaklandığı ortaya çıktı. Bankaya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre, şu nedenlerden dolayı imtiyazlı ortakların bilgisi gizleniyor.
– BDDK, Bank Asya’da hakim ortak olmadığı için küçük ortaklardan da belge istiyor. Çünkü banka kötü yönetilip battığında TMSF bu adamların mal varlığına gidecek. Bu yüzden imtiyazlı ortakların mal varlıkları ileride oluşabilecek durumlara karşı paralel yapı tarafından gizlenerek koruma altına alınıyor.
– İmtiyazlı ortaklar, yurt içi veya yurt dışında resmi bağı olmayan ancak paralel yapıya yakın kişilere verdikleri kredilerinin açığa çıkmasını istemiyor. Özellikle bu tür kredilerin batık kredilere yazıldığı iddia ediliyor.
– Bank Asya’nın batık kredilerinin çoğunluğunun paralel yapıya yakın büyük şirketlerde olduğu öğrenildi. Sektörün batık kredi ortalaması yüzde 3 iken Bank Asya’da bu rakam yüzde 17-18’e ulaşıyor.
-İmtiyazlı ortakların bazıları hisseleri çaycı gibi başkalarına emanet olarak veriyor. Bu durumun da açığa çıkmasını istemiyorlar.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli Bank Asya yönetiminin TMSF’ye devrine ilişkin soruya, durumun tamamen hem hukuki hem de teknik bir süreç olduğunu belirterek, şu cevabı verdi: “Böyle bir kararın alınması zorunlu. Böyle bir noktaya geldikten sonra BDDK’nın imtiyazlı paya sahip olan ortakların yönetim hakkını TMSF’ye devretmemesi açıkça suç ve kanuna aykırılık olur. Bankacılık Kanunu net bir şekilde bu gibi bir durumda ne yapılacağını emrediyor. Eğer imtiyazlı paya sahip olan ortaklarda kurucularda olan şartlar aranıyor. Bunların ispat edilmesi lazım. Bunun banka tarafından sağlanması gerekir ve o şartları taşıdığının banka tarafından belgelendirilmesi gerekir. BDDK bu belgelerin sağlanması için iki kez süre veriyor fakat banka bunu yerine getiremiyor. Böylece sadece yönetim hakkını fon tarafından kullanılması kararını veriyor. Onun dışında hiçbir şekilde subjektif karar söz konusu değildir. BDDK böyle karar almamış olsaydı, haklarında soruşturma yapılırdı.”
BDDK tarafından yönetimi TMSF’ye devredilen Bank Asya’daki yönetimdeki değişim hızına yetişmek mümkün olmuyor. Bank Asya yönetiminde son bir yıl içerisinde çok sayıda üst düzey değişim yaşandı. 1 Nisan 2014 tarihinde banka yönetim kurulu üyesi Mehmet Gözütok, istifa ederek görevinden ayrılırken, yerine İzzet Akyar atandı. 1 Ağustos 2014 tarihinde banka yönetim kurulu üyelerinden Mustafa Talat Katırcıoğlu iş yoğunluğu gerekçesiyle istifa ederken, 29 Ağustos 2014 tarihinde genel müdür yardımcısı Ali Tuğlu görevini bıraktı. 13 Eylül 2014 tarihinde banka genel müdür yardımcısı Fahrettin Soylu istifa ederken, banka yönetim kurulu üyesi Recep Koçak 2 Ocak 2015 tarihinde görevini bıraktı. Recep Koçak ve daha önce istifa eden Mustafa Talat Katırcıoğlu’un istifaları nedeniyle boşalan yönetim kurulu üyeliklerine Metin Pehlivan ile Ahmet Sait Kavurmacı atandı. Baş döndüren yönetim trafiği ise son olarak 24 Ocak 2015 tarihinde oldu. Banka yönetim kurulu üyeleri Ercüment Güler ile Ahmet Sait Kavurmacı görevlerinden ayrılırken, yerlerine Yusuf Çilkoparan ile Mehmet Fatih Tuzlakoğlu’nun ataması yapıldı.
Işıl Abay
Adem Acar
Lutfi Acet
Ali Açıl
Elif Adıyaman
Kazım Afşar
Ali Ağaç
Recep Ağaç
Yalçın Akarsu
Ali Akbulut
Cemil Akbulut
Fikri Akbulut
Hakan Cem Akbulut
Mustafa Akbulut
Şükran Akbulut
Mehmet Akçay
Ahmet Akgül
Zeki Murat Akhan
Ali Akın
Adnan Aksoylar
Erol Aktürk
Nuri Alım
Fehim Arıcı
Hüsamettin Arlı
Mehmet Artukarslan
Mustafa Atçı
Zehra Aydın
Aydan Aydın Sağlık
Erdal Babadağ
Recep Bahtiyar
Nusret Barış
Zübeyir Barış
Ziya Başcı
Ahmet Başoğlu
Arif Başoğlu
Tuncay Baydak
Bahri Bayram
Mehmet Emin Bayram
Mehmet Salih Bayram
A. Selçuk Berksan
Ahmet Levent Berksan
Ayşe Tülin Berksan
Bülent Berksan
Fatma Emine Berksan
Mehmet Berksan
Mehmet Sinan Berksan
Ömer Faruk Berksan
Atif Bilgin
Mustafa Bilgin
Ayşe İfakat Bilginoğlu
Elif Bilginoğlu
Faruk Bilginoğlu
Ömer Bilginoğlu
Rıfat Bilginoğlu
Nur Bilginoğlu Anaç
Ali İhsan Bostan
Turan Boztepe
E. Altan Bursal
S. Atilla Bursal
Aykut Büyükekşi
Yavuz Canikli
Mustafa Cemaloğlu
Halil İbrahim Ceylan
Kadir Ceylan
Hakkı Coşkun
Mehmet Coşkun
Abdurrahman Çakar
Hadi Çakar
Mustafa Çakar
Sadi Çakar
Şerafettin Çakar
İbrahim Çakır
Ahmet Hamdi Çakmaz
Ahmet Çelik
Ahmet Çelik
Hüseyin Çelik
Mustafa Çelik
Ömer Lütfi Çelik
Saffet Çerçi
Doğan Çetin
Cengiz Çırak
İsmail Cem Çitak
Cahit Değerli
Mustafa Demir
Yüksel Demirci
Duygu Demirel
Zeki Demirtaş
Kamil Dere
Niyazi Dere
Ethem Dizdar
Mehmet Semih Doğan
Hüseyin Duğral
Mustafa Duğral
Nuri Duman
Yusuf Durmuş
Soner Eken
Velid Y. Elcarullah
Mehmet Eldem
Kemal Elibal
Yalçın Ercan
Nurettin Eroğlu
Yavuz Eroğlu
Mehmet Şevki Erol
Avni Ertansel
Mehmet Fayik Esen
Sabri Esen
Celal Evci
M. Abdulcebbar Ezgin
Memet Fırat
Adnan Osman Güldaş
Yılmaz Güldaş
Ali Gülen
İlhami Gülen
Mehmet Gülen
Sadık Gülen
Yusuf Gülen
Faik Gün
Emine Gündüz
Rıdvan Güngör
Cemil Gürleroğlu
Fevzi Gürses
Hüseyin Güzel
İrfan Hacıosmanoğlu
Mehmet E. Hasırcılar
Derviş İnce
Ünal Kabaca
Eyyup Kadıoğlu
Makbule Kadıoğlu
Mehmet M. Kadıoğlu
Mehmet Kafarcı
Mevlüt Kaklık
Cemal Kalafat
Ayhan Kalaycı
Erhan Kalaycı
M. İhsan Kalkavan
Kamil Kandemir
Mehmet Emin Kara
Müyesser Karadayı
Gülsüm Betül Karagöz
Sami Karahan
Maksut Karakaya
Murat Karakaya
Sadık M. Karakaya
Salih İhsan Karakaya
Fahri Karatay
Hasan Karatay
Celal Karayol
Emre Katırcı
Mehmet Katırcı
Abidin Kavurmacı
Ahmet Kavurmacı
Ahmet Sait Kavurmacı
Mustafa Kavurmacı
Mustafa Ş. Kavurmacı
Nuri Kavurmacı
Ömer F. Kavurmacı
Salih S. Kavurmacı
A. İskender Kaya
Adem Kaya
Ali İhsan Kaya
Alpaslan Kaya
Aynihal Kaya
Celal Kaya
Cengiz Kaya
Coşkun Kaya
Etem Kaya
Gülten Kaya
Hakan Kaya
Halit Kaya
Hayati Kaya
Hayri Kaya
İlgül Kaya
İslam Kaya
İsmail H. Kaya
Şenay Kaya
Şükrü Kaya
T. Bayram Kaya
Kadir Kayalı
Hüseyin Kayıkçıoğlu
Hasan Keklik
Kenan Kelekçi
Ayhan Keser
Vildane Kılıç
Hasan Kırgöz
İsmail Kırgöz
Nail Kıygın
Mesut Kızılhisar
Mustafa Koç
Mehmet N. Koçak
Mehmet S. Konakçı
Abdulkadir Konukoğlu
Abdurrahman Kopuz
Musa Korkmaz
Mustafa A. Koyuncu
Metin Kulaberoğlu
Burhan Kurt
Hasan Kurt
Turan Kurt
Yalçın A. Kurtuluş
Avni Kuşol
Hasan Kuşol
Hüseyin Kuşol
Mesut Kuşol
Selahaddin Kuşol
Hasan Kutlutaş
Kamil Y. Malkatan
Cengiz Manav
Ahmet Nuri Metin
Ahmet Mutafoğlu
İlhami Negiş
Nermin Negiş
Selman Negiş
Tacettin Negiş
Kemal Övün
Fazlı Özalp
Abdullah Özata
Adnan Özata
Ahmet Özata
Erol Özata
Hürriyet Özata
Mustafa Özata
Yakup Özata
Ramis Özaydın
Mustafa Özaydınlık
Şükrü Murat Özcan
Cemil Özdemir
İdris Özdemir
Mustafa K. Özdemir
Recep Özdemir
İsmail Özen
Enver Özeren
Rafet Özeren
Osman G. Özkara
Fatih Özkaragöz
Kemal Özkaragöz
Ali Özturan
Ali Öztürk
Zekai Öztürk
Osman C. Pehlivan
Rahmi Peker
Sinan Saraç
İrfan Sarı
Salih Sarıgül
Ahmet Sarıkaya
Kadri Sarıkurt
Asım Sayın
Hasan Sayın
İbrahim Sayın
Burak Serdaroğlu
Semih Serhatlıoğlu
Salih Seyhan
Osman Sezer
Arzu Silahtar
Murat Sungurlu
Hüseyin F. Şahinbaşoğlu
Mesut T. Şahsuvaroğlu
Orhan Şeker
Yaşar Şeker
Harun Şimşek
Namık K. Şimşek
Sebahat Şimşek
Abdülvahit Tabakçı
Cemil Tan
Halis Tan
Seyyithan Tan
Ali Rıza Tanrıseven
Mehmet Tari
Aşır Taşkıran
Mehmet Sıddık Tekin
Ali Cem Tekoğlu
Ömer Tekoğlu
Tahsin Tekoğlu
Ergin Tonyalı
Kamil Topçu
Murat Toplaoğlu
Ümit Topuz
Mehmet Torun
Sadık Tuğcu
İbrahim Tulum
Ahmet Tuna
Haluk Tunçak
Ahmet Turalioğlu
Mehmet H. Turalioğlu
Ömer Turalioğlu
Vural Tutak
Kazım Türkkaynağı
Ahmet Tüysüz
Mahmut Nedim Uğur
Mustafa Nazım Ulusoy
Erdoğan Ustaömer
Ali Rıza Uysal
Mehmed Uzun
Numan Uzun
Savaş Ünal
Ahmet Ruhi Ünlü
Mustafa Ünlü
Nesrin Vural
Mustafa Vuran
Ali Yarkın
Ahmet Yaşar
Niyazi Yıldırım
Ayten Yıldız
Canan Deniz Yıldız
Murat Atıf Yıldız
Nagihan Yıldız
Hasan Yılmaz
İbrahim Yöndem
Muammer Yurtsever
Mehmet Fevzi Yüce
(STAR)
