Seçime 6 ay kala AYM Başkanı Kılıç’ın, yüzde 10’luk seçim barajının kaldırılabileceği yönündeki çıkışı dikkat çekti. AK Partili Şentop: Gezi’deki malum çevreler bu hamleyle devreye girmiş görünüyor.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’ın, yüzde 10’luk seçim barajının kaldırılması konusunda yaptığı açıklama, siyasi çevrelerde yankı uyandırdı. Verdiği demeçte AYM’ye yapılan bireysel başvurulara ilişkin raporların tamamlandığını söyleyen Kılıç, “Konu hassas olduğu için ‘bireysel’de değil de ‘genel kurul’da görüşüp 2-3 hafta içinde karara bağlayacağız” demişti.
ŞENTOP: GEZİ’NİN DEVAMI
AYM Başkanı Haşim Kılıç’ın açıklamaları “baraj iptal mi oluyor” tartışmalarına neden oldu. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şentop “Siyasi sonuç almaya yönelik bir çalışma” dedi, Kılıç’ın ihsas-ı reyde (oyunu önceden açıklama) bulunduğunu belirterek “Bu, AYM Başkanı’na yakışmayan bir tavırdır” diye ekledi. Şentop, “Gezi’deki malum çevreler bu hamleyle devreye girmiş görünüyor” sözleriyle tepkisini dile getirdi. TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu da Kılıç’a tepkisini, “Anayasa Mahkemesi Başkanının böyle bir açıklama yapmasına inanmak istemem. Akla ziyan bir açıklama. Bu konu bireysel başvuru konusu olamaz. Genel Hükümler bireysel başvuru ile değişmez. Haşim Kılıç’ın kişisel hesaplaşma kararı” sözleriyle özetledi. Gelen tepkiler üzerine AYM açıklama yapmak durumunda kaldı. AYM, seçim barajının kaldırılmasıyla ilgili tartışmalar konusunda “gazetecinin kendi görüşü ve değerlendirmesinden ibarettir” dedi. Edinilen bilgiye göre DSP, BBP ve SP’nin yüzde 10’luk seçim barajı nedeniyle yaptıkları bireysel başvurular önceki hafta AYM 2’nci Bölümü’nde ele alındı. Bölüm, Milletvekili Seçim Kanunu’nun 33’üncü maddesinde yer alan yüzde 10’luk seçim barajının doğrudan ilk kez Mahkeme önüne gelmiş olduğundan, kararın AYM Genel Kurulu’nca alınması gerektiğine hükmetti. Bu nedenle dosyalar, tüm AYM üyelerinin katıldığı Genel Kurul’a gönderildi. Hak ihlali doğurup doğurmadığına Genel Kurul karar verecek.
İPTAL İÇİN ZEMİN OLUŞTURULUYOR
Konunun AYM Genel Kurulu’nda görüşülecek olması, yasa hükmünün iptali sonucunu doğurabilecek bir zemin oluşmasına neden oldu. Çünkü Mahkeme bireysel başvuruları incelerken, hak ihlalinin yasadan kaynaklandığını ve yasa iptal edilmediği sürece bu ihlalin devam edeceğini değerlendirebilecek. Bu durumda Mahkeme, kendisini yerel mahkeme yerine koyarak kendiliğinden Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 33’üncü maddesinin Anayasa’ya aykırı olup olmadığına karar verebilecek. AYM, Refah Partisi kapatma davası sırasında bu yolla, Siyasi Partiler Yasası’nın “odak” hükmünü düzenleyen 103 / b fıkrasını kendiliğinden iptal etmişti.
KILIÇ KENDİSİYLE ÇELİŞTİ
Yüzde 10’luk seçim barajı 1995’te AYM’de dolaylı olarak tartışılmıştı. Mahkeme başvuruyu, oy çokluğuyla reddetmişti. Kararda “Baraja rakam ve oran olarak el atmak, yargısal denetimin amacıyla bağdaşmaz. Kaldı ki yüzde 10’luk baraj yönetimde istikrar ilkesine uygundur” ifadeleri yer almıştı. Bu görüşe o dönemde üye olan AYM Başkanı Haşim Kılıç da katılmıştı.
AİHM ‘İHLAL YOK’ DEMİŞTİ
Seçim barajıyla ilgili bir dava da 2007’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde açılmış, mahkeme Türkiye’yi haklı bulmuştu. AİHM seçim barajında insan hakları ihlali olmadığı kararını “bu barajın TBMM’nin aşırı şekilde bölünmesini ve işlevsiz hale gelmesini önlemeye yönelik olduğu” gerekçesiyle desteklemişti.
(ERSAN ATAR/SABAH)
