Doların 2 TL’yi aşması üzerine kendisine faizleri arttırması yönünde baskısı yapılan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, dolardaki yükselişe karşı faiz silahını kullanmayacaklarını söyleyerek adeta pusuda ellerini ovuşturarak bekleyen faiz lobisini hayal kırıklığına uğrattı.
Merkez Bankası, tüm müdahalelerine rağmen yükselişi engellenemeyen ve 2 TL sınırını aşan dolara savaş açtı. Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası’nın konuğu olan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, ”Politika faizini artır” çağrılarına da birinci ağızdan yanıt verdi:
“Bir adım bile geri adım atmayacağız faizle ilgili. Orada 6,75-7,75 bizim aralığımız, herkes buna uyacak. Biz bu sağlam duruşu sergilediğimiz sürece döviz kurları o kadar hızlı döner ki siz de şaşırırsınız.D övizin belini kırarız. Bunu rezerv kaybetmeden yaparız. Nasıl yapacağımızı ilerde görürsünüz. TL’nin değerini tek silahla aslanlar gibi koruyacağız.”
Bu süreçte faiz silahını kullanmayacaklarını belirten Başçı, “Kullanacağımız tek silah dövize müdahale silahı olacak” diyerek piyasaya mesaj verdi.
Bundan sonraki dönemde biz çok sağlam durursak bugün dövizde gördüğümüz yükseliş hareketinin birkaç gün bile sürmeyeceğini söyleyen Başçı, ”Çünkü tahvillerde ve döviz kurlarında öyle bir değer kazancı başlayacak ki bu defa diyecekler ki ‘Biz Türkiye’de yanlış yapıyoruz, tekrar pozisyon alalım’ ve çıkmaktan vazgeçecekler. O zaman dövizin kendiliğinden ne kadar hızlı düştüğünü fark edeceksiniz.” dedi.
TÜRKİYE KAYA GİBİ DİM DİK!
Orta Asya’da Türk-Kore İşbirliği Müteahhitlik Toplantısı’nın ardından gazetecilerin sorularını cevaplayan Zafer Çağlayan ise, MB Başkanı Başçı’nın açıklamalarına yönelik, MB’nın bazen sözle, bazen fiili olarak müdahale edebileceğini belirterek, MB Başkanının da gündeme ilişkin önemli açıklamalar yaptığını söyledi.
Çağlayan, doların 2 lirayı geçmesinin psikolojik bir sınır olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:
“Benim anlayışıma göre MB’nın doların yükselişine ilişkin müdahale yapmasına bir gerek yok. Çıkacağı yere kadar çıkar. Dövizle borçlanan özel sektörün de gerekli tedbiri aldığını varsayarak bunu söylüyorum. Eğer bu tedbir alınmışsa fazla da endişelenecek bir şey yoktur. Bu noktada MB’sının kaynaklarını boşu boşuna harcamanın, müdahale etmenin bana göre bir anlamı yok. Bunu aslında faiz beklentisi ve faizlerin artırılması ile ilgili bir baskı olarak yorumluyorum. Daha fazla faizler yükseltilsin diye faiz lobisinin bir çabası olarak bunu görüyorum. Bu, Fed’in yaptığı açıklamalarla direkt ilintili bir konu. Gelişmekte olan ülkeler bundan daha fazla etkilendi. Ancak Türkiye kaya gibi dimdik. Şükürler olsun bir sıkıntı söz konusu değil. Dolar iner çıkar bunda bir sorun yok. “
FAİZ LOBİSİNİN SİNİRLERİ NİYE BOZULDU?
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın “Döviz kuruna karşı faiz silahını kullanmayacağız ve politika faizini ile borç verme faizini değiştirmeyeceğiz” şeklindeki açıklamalarını Sabah’taki köşesinde, ‘‘Merkez bundan böyle faiz lobisinin isteği olan ‘yüksek faiz düşük kur’ politikasını uygulamayacak.” şeklinde yorumlayan Süleyman Yaşar, Başçı’nın açıklamaları sonrası düşük fiyattan topladığı parayı zenginliğine zenginlik katan faiz lobisinin kaybettiğini öne sürdü.
İşte Süleyman Yaşar’ın o yazısı:
Peki bu açıklamanın ardından faiz lobisinin sinirleri niye bozuldu? Çünkü faiz lobisi küresel düzeyde düşük fiyattan topladığı parayı çok yüksek fiyattan kısa vadeli olarak Türkiye’ye satmayı iş edinmişti. Fakat ABD Merkez Bankası’nın dolar basımını azaltacağını açıklamasıyla Türk parası değer kaybedince lobinin eline faiz kazancından pek bir şey kalmadı. Hatırlayacaksınız lobi hem faizden hem de Türk parasının değerlenmesinden kısa vadede yüksek kazançlar elde etti. Şimdi lobi yine aynı oyunu oynayacağını düşündü ama olmadı. Merkez bu defa 2006’da olduğu gibi faizleri artırmadı.
Hatırlayın o dönemde yine ABD Merkez Bankası faizleri çoğalttığında gelişen ülkelerden para çıkışı oldu. Bunun üzerine kurlar yükselince bizim Merkez borç verme faizlerini tam altı puan yükseltti.
Tabii bundan lobi kazandı ama enflasyon hedefin iki katına yükseldi.
Oysa şimdi tam aksine Merkez faiz artırmayacağını açıklayınca kazançları azalacağından lobi kendini kaybetti. Çünkü eskiden olduğu gibi ucuz fiyattan döviz alıp gidemiyorlar artık. İşte bu nedenle lobinin elemanları öyle yazılar yazıyorlar ki, Merkez’ in bir şey bilmediğinden bu ülkenin ufuksuzluğuna kadar eleştiri getiriyorlar.
Anlaşılan sinirleri çok bozuk. Bunlardan bazıları geçmiş dönemde Merkez’de görev yaptı. Onların yönetici olduğu dönemde Merkez Türkiye’ye yüzde 28 reel faiz ödetti. Yani enflasyondan arındırılmış faizler yüzde 28 düzeyindeydi. Kısaca bu ülkeyi soydurdular. Oysa en iyi merkez bankası yöneticisi ülkesine en az reel faiz ödetendir. Ve görev başındayken bu ülkeye yüzde 28 reel faiz ödeten kişiler şimdi merkezi eleştiriyorlar. Oysa merkez şu anda en az reel faiz ödeterek bu ülkenin soyulmasını engelliyor.