Anayasa Mahkemesi’nin 2010’da aldığı kararlar, CHP’nin “Bazı vekiller oylarını gösterdi” diyerek anayasa değişikliği oylamalarının iptal edilebileceği iddialarını boşa çıkarır nitelikte.
Anayasa Mahkemesi’nin 2010’daki “açık oy” kararı, CHP’nin ‘açık oy’ nedeniyle değişikliğin bu nedenle iptal edilebileceğine yönelik tezinin dayanaktan yoksun olduğunu gösteriyor. 2010 anayasa değişikliği öncesinde, “evet” oyu vereceğini kamuoyuna açıklayan bazı milletvekilleri Meclis’teki oylamada da pulları göstererek oy kullanmıştı.
MAHKEME’DEN 3 BARİYER
CHP o dönemde de anayasa değişikliği oylamalarının gizli yapılması gerektiğini, oysa bazı vekillerin oylarını göstererek kullandıklarını ileri sürerek anayasa değişikliğinin sırf bu nedenle iptal edilmesi gerektiğini savunmuştu. CHP, şimdi olduğu gibi o dönemde de mahkemeye cep telefonu ile çekilmiş görüntüler sunmuştu. Anayasa Mahkemesi, o dönemde CHP’nin başvurusunu 3 gerekçeyle reddetti.
İşte o gerekçeler ve bugünkü tartışmalara ışık tutan yönleri:
1- SADECE ÇOĞUNLUK VE İVEDİLİĞE BAKILIR: “Anayasanın 148. maddesinde, anayasa değişikliklerinde Anayasa Mahkemesi’ne tanınan denetim yetkisi, teklif ve oylama çoğunluğu ve ivedilikle görüşülemeyeceği şartlarına uyulup uyulmadığı hususları ile sınırlandırılmıştır.” Bu karara göre Anayasa Mahkemesi bir anayasa değişikliğinin, “teklif ve oylama çoğunluğu” ile “ivedilikle görüşülüp görüşülmediği” gibi iki somut duruma aykırı davranılmadıkça iptal edemeyeceğinin altını çizdi.
2- SONUCU ETKİLEYECEK Mİ?: Anayasa Mahkemesi 2010’daki o kararında, “İleri sürülen hususların oylamanın sonucunu etkileyecek nitelikte olduğunu ispatlayacak açık ve yeterli delil bulunması” gerektiğine işaret etti. Yani mahkeme, “pul göstererek oy kullanma” eylemi ile “oylama sonucu” arasında mutlaka bir bağlantı olması gerektiğine işaret ediyor. Buna göre mahkeme, bir veya birden çok milletvekilinin pulları göstererek oy kullanmalarının oylama sonucunu etkileyecek nitelikte olmadığını belirleyebilecek.
3- BİRİNCİ TURDAKİ KAYIT YOK HÜKMÜNDE: Yüksek Mahkeme 2010’daki kararında, “Usulsüzlük iddialarının oylama çoğunluğunun sağlanıp sağlanmadığı konusunda dikkate alınması gereken ikinci tur oylamalarda gerçekleştiği de belirlenememiştir” dedi. Mahkemenin “2’nci tur” vurgusuna göre CHP’nin 1’inci turdaki oylamaları cep telefonları ile kayıt altına alıyor olmasının mahkeme nezdinde bir hükmü bulunmuyor.
-Sabah-