28 Şubat sürecinin tetiklediği 2001 krizinde başrol oynayan Alman Deutsche Bank, Gezi eylemlerini fırsata çevirdi. Banka, aracı kurumu Deutsche Yabancı aracılığıyla, 7 Haziran’da borsanın en çok işlem gören 8 şirketinin hisselerini Citi Bank’tan aldı. Şüpheli takasta kar 187 milyon TL’yi geçti.
Gezi Parkı olaylarının en yoğun şekilde yaşandığı günlere denk gelen 7 Haziran 2013 günü Borsa İstanbul’un en çok işlem gören hisse senetlerinde, yabancı aracı kurumlar üzerinden gerçekleştirilen alım satımlar dudak uçuklattı. Garanti bankası, İş Bankası, Turkcell ve Yapı Kredi gibi borsada en çok alınıp satılan hisse senetlerinin 7 Haziran Cuma günü ABD’li aracı kurum Citibank Yabancı ile Alman aracı kurum Deutsche Bank Yabancı arasında 5.8 milyar TL değerindeki hissenin bir günde el değiştirmesiyle 187 milyon TL kâr elde edildiği ortaya çıktı.
HAVAALANI KONUŞMASININ ERTESİ GÜNÜ OPERASYON
Söz konusu alım satımların, Başbakan Erdoğan’ın 6 Haziran Perşembe günü Fas seyahati dönüşünde İstanbul Atatürk havalimanında yaptığı konuşmanın ertesi gününe denk gelmesi ise dikkat çekici bulundu. Zira, Erdoğan konuşmasında Gezi Parkı eylemlerine şiddetle karşı çıkarak borsada spekü-lasyon yapıldığına vurgu yapmıştı.
SPEKÜLASYONU FAİZ LOBİSİ YAPTI
Havaalanında onbinlerce vatandaş tarafından karşılanan Erdoğan konuşmasında faiz lobisine adeta savaş açarak, ‘Şimdi altını çiziyorum, faiz lobisine rağmen buralara geldik. Ve bu faiz lobisi şu anda borsada spekülasyonlara girmek suretiyle bizi tehdit edeceğini zannediyor. Şunu bir kere çok iyi bilmeleri lazım. Bu milletin alın terini biz onlara yedirtmeyeceğiz. Bir bankanın genel müdürü çıkıp da bu vandalizmi organize edenlerin yanında olduğunu söylüyorsa bunlar karşısında bizi bulacaktır.’ demişti.
HİSSELER EL DEĞİŞTİRDİ BORSA YÜZDE 3 YÜKSELDİ
Erdoğan’ın konuşma yaptığı gün, yüzde 4,5 kayıpla 79 bin 636 seviyesinden 75 bin 895 seviyesine düşen Borsa İstanbul 100 endeksi, ertesi gün, yani büyük miktarda hisselerin iki yabancı aracı kurum arasında el değiştirdiği gün yüzde 3,2 yükselerek 78 bin 332 puandan kapandı. Aynı gün Garanti bankası hisse fiyatı 8,52 seviyesinden 8,80’e yükseldi. Toplamda 34 milyar TL piyasa değerine sahip olan Garanti bankasının halka açık kısımda işlem gören hisse senetlerinin yüzde 52,57’si Citibank Yabancı takasında, yüzde 21,16’sı ise Deutsche Bank Yabancı takasında bulunurken iken Cuma günü sonunda bu oranlarda çarpıcı bir değişim meydana geldi. Citibank Yabancı’nın payı yüzde 52,57’den yüzde 44,80’e gerilerken, Deutsche Bank Yabancı’nın payı yüzde 21,16’dan yüzde 29,01’e yükseldi.
Bir günde 187 milyon TL kazandılar
Cuma işlem günü sonunda Garanti bankasının 195 milyon adet hissesinin Citibank Yabancı takasından çıkıp Deutsche Bank yabancı takasına girdiği görüldü. Bu rakamın ne anlama geldiğini anlatmak için aynı gün diğer aracı kurumların yaptığı Garanti bankası işlemlerine bakılmalı. Aynı gün 22 aracı kurum arasında el değiştiren Garanti bankası hisse senetlerinin toplam miktarı 5.2 milyon adet iken sadece bu iki yabancı aracı kurum arasında el değiştiren hisse senedi miktarının 22 aracı kurumun yaptığı işlemden tam 37 kat daha fazla (195 milyon adet) olması ilgi çekici bulundu. Cuma sabahı 8,52 seviyesinde olan Garanti bankası hisse fiyatının gün sonunda 8,80 seviyesine çıkarken 195 milyon adet hissenin değeri de bir milyar 661 milyon TL’den bir milyar 716 milyon TL’ye yükseldi. Deutsche Bank takasına geçen hisselerin sahipleri bu işlem sonucunda günü 55 milyon TL kar ile kapattı. 8 hissedeki değişim sonucu 187 milyon lira kâr oluştu.
Deutsche Bank’ın 2001 ve 2008 oyunu
Alman Deutsche Bank ipliğini Yeni Şafak Gazetesi 2008’de yaptığı haberle pazarı çıkarmıştı. Deutsche Bank Ekim 2008’de Türkiye’nin 90 milyar dolara ihtiyaç duyabilir açıklamış, ancak Yeni Şafak’ın haberleri sayesinde ekonomi çevreleri bu açıklamayı dikkate bile almamıştı. Sonraki süreçte Türkiye’nin böyle bir kaynağa ihtiyacı olmadığı ortaya çıkmıştı. 2008’deki haberlerde Deutsche Bank’ın gerçek yüzü de ortaya çıkarılmıştı. Haberde, ‘1994 ve 2001 krizlerinde Türkiye’deki krizi tetiklemekle suçlanan Deutsche Bank, 2001 yılının Ağustos ayında ‘Türkiye’de önümüzdeki 3 ay iç borçların ödenmesinde zorluklar yaşanacak ve hatta borçlar yeniden yapılandırılacak. Bu moratoryum veya konsolidasyon anlamına geliyor’ tespitinde bulunmuş ve bunun ardından dövize hücum yaşanmıştı.
En derin kağıtlara yöneldiler
Citi Bank Yabancı’nın 5.8 milyar TL değerindeki satışlarının tamamına yakınının sadece Deutsche Bank Yabancı tarafından satın alındığı 7 Hazi-ran günündeki alım-satımlar sadece Garanti Bankası hisseleri ile sınırlı kalmadı. Aynı gün, iki kurum arasında gerçekleşen büyük el değiştirme operasyonu, işlem derinlikleri itibariyle Borsa İstanbul’un öncü şirketleri arasında yeralan İş Bankası, Akbank, Sabancı Holding, Turkcell, Yapı Kredi Bankası, Halk Bank, Vakıf Bank ve Türk Hava Yolları’nın halka açık kısımındaki hisselerinde de yaşandı.
Düğümü SPK çözer
Borsada alım satım yapan onlarca aracı kurumun kendi aralarında gerçekleştirdiği alım-satım operasyonlarının onlarca kat fazlasının sadece iki aracı kurum arasında yapılması, bu işlemlerin spekülasyon olup olmadığının sorgulanmasına yol açtı. İki yabancı aracı kurum takasında, bir gün içerisinde 8 hissede gerçekleşen 5.8 milyar lira değerindeki el değiştirme işlemlerinin spekülasyon ya da manipülasyon kapsamında olup olmadığına, yapılacak araştırmalar neticesinde Sermaye Piyasası Kurumu’nun (SPK) karar vermesi bekleniyor.
Erdoğan’ın evine 3 bin kişiyle baskın
Gezi protestosunu çevre eyleminden çıkarıp sokak savaşına dönüştüren marjinal grupların 1 Haziran’da Erdoğan’ın Ankara’daki evine de saldırı girişiminde bulunduğu ortaya çıktı.
Taksim Gezi Parkı protestolarını çevre eyleminden çıkarıp sokakları terörize eden marjinal grupların, 1 Haziran’da yapmak istedikleri eş zamanlı baskın son anda önlendi. Başbakan’ın Ankara ve İstanbul’da kullandığı çalışma ofisi ve konutuna eş zamanlı olarak girmek isteyen eylemcilerin burada fotoğraf çektirerek, Türkiye’yi uluslararası arenada zor duruma düşürmeyi amaçladıkları öğrenildi.
Gezi Parkı olaylarının en şiddetli yaşandığı 1 Haziran gecesi eylemcilerin tek hedefinin Başbakanlık Konutu’nun yanısıra, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Ankara Keçiören’deki evi ve Dolmabahçe’deki Çalışma Ofisi’nin işgal girişimi olduğu belirtildi. İstihbarat raporlarına yansıyan satırlarda, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Ankara Keçiören’deki ikametine yürümek isteyen bir grubun motorize Yunus ekipleri tarafından son anda engellendiği belirtildi.
EŞ ZAMANLI İŞGAL PLANI
Başbakan Erdoğan’ın Tunus, Fas ve Cezayir’e başlattığı gezi sırasında şiddetlenen Gezi Parkı eylemleri sırasında, bazı grupların eş zamanlı olarak Çankaya’da bulunan Başbakanlık Konutu ve Beşiktaş’taki Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nin yanı sıra Keçiören’deki evinin de işgal edilme girişimi Başbakan’a rapor edildi. İstihbarat birimlerinin çalışmaları sonrası hazırlanan raporda, Erdoğan’ın Ankara Keçiören’deki evinin de işgal edilerek çekilen fotoğrafların hem sosyal medya hem de yabancı basına servis edilerek sivil darbe planlandığı anlatıldı.
BÜYÜK TEHLİKE ATLATILDI
31 Mayıs tarihinde akşam saatlerinde başlayan Ankara olayları 1 Haziran’da daha da şiddetlendi. Çankaya’da bulunan Başbakanlık Merkez binasının yanı sıra AK Parti binası ve bazı bakanlıklara yönelik saldırılar polisin sert müdahalesi sonucu önlendi. Aynı saatlerde Dolmabahçe Çalışma Ofisi’ne de saldıran göstericilerin tek amacının ofisleri işgal ederek sivil darbe girişimi planladıkları rapor edilirken, en büyük tehlikenin ise Başbakan’ın Keçiören’deki evinde yaşandığı belirtildi.
YUNUSLAR ÖNLEDİ
Ankara Emniyet Müdürlüğü Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü’ne bağlı tüm ekipler Başbakanlık ve AK Parti binasını korurken, 3 bin kişiden oluşan başka bir grup ise Erdoğan’ın Keçiören’deki evini hedef aldı. Polisin Ankara kent merkezinde yoğunlaşan gösterilere müdahale etmesinden faydalanmaya çalışan 3 bin kişilik eylemci grubu, Başbakan’ın Keçiören’deki evine doğru yürüyüşe geçti. Kalabalık hiçbir engelle karşılaşmadan konutun bulunduğu sokağa kadar ilerledi. Bunun üzerine ilk etapta devriye görevi yapan motorize Yunus ekiplerinden 40 kişi acil olarak bölgeye sevk edildi. Yunus ekipleri grubu bir süre oyalarken, izinli ve istirahatte olan tüm Çevik Kuvvet ekiplerine acil kodla uyarı geçilerek bölgeye takviye gönderildi ve büyük bir tehlikenin önüne geçildi. Evde kimsenin bulunmaması ise güvenlik güçlerini rahatlattı.
ODTÜ’yü de karıştırdılar
Başbakan’ın Keçiören’deki evine yürüyen grupların tetiklediği diğer bir grubun ise Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) bulunan marjinal bazı sol örgütlere mensup kişiler oldukları tespit edildi. Ancak olaylar öncesinde alınan istihbaratlar sonucu ODTÜ’de önlem alınarak sert müdahalelerle söz konusu grubun Başbakan’ın evine yürüyemediği ifade edildi.
(YENİ ŞAFAK)
