Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki ilişkileri geliştirmek ve güçlendirmek üzere iki ülke arasında bir köprü oluşturan Genç Boşnaklar Derneği İstanbul (GBDİ), Srebrenitsa Soykırımı’nı anlamlı bir etkinlik ile anıyor.
Genç Boşnaklar Derneği İstanbul (GBDİ), Srebrenitsa Soykırımı’nın on yedinci yıldönümü münasebetiyle, 11 Temmuz 2012 Çarşamba günü 12.00-20.00 saatleri arasında, Taksim Meydanı’nda “Sto te nema?” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı İstanbul Teşhiri projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor. GBDİ, Türk halkını, Taksim Meydanı’na; Srebrenitsa Soykırım Anıtı için “Bosna usulü ‘kulpsuz’ bir fincan da sen bağışla…” ve “Bir fincan da sen doldur…”etkinliğine çağırıyor.
“8372…” projesi
İstanbul’un çeşitli üniversitelerinde öğrenim gören Boşnak gençler tarafından kurulan Genç Boşnaklar Derneği İstanbul ve Ankara merkezli kardeş kuruluşu Genç Boşnaklar Derneği, geçen yıl, yakın geçmişin insanlık ayıbı Srebrenitsa Soykırımı’nın unutulmaması ve adaletin yerine getirilmesi için “Adalet için bir adım da siz atın” sloganıyla yola çıkaran “8372…” isimli bir projeyi de hayata geçirmişti.
“8372…” projesi, Srebrenitsa’da soykırıma maruz bırakılan 8 bin 372 kişiyi temsilen, 8 bin 372 kullanılmış ayakkabı toplanmasını ve bu ayakkabıların, soykırıma seyirci kalan, Birleşmiş Milletlerin İngilizce kısaltması olan “UN” şeklinde sergilenmesini öngörüyordu. Türk halkının büyük desteği ile gerekenden çok daha fazla ayakkabı toplanarak, Taksim Meydanı’nda sergilendi.
“Sto te nema” (Niye yoksun?) projesi
Srebrenitsa ve çevresinde, 9-11 Temmuz 1995 tarihleri arasında, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da yaşanmış en büyük soykırıma maruz bırakılan 8 bin 372 Müslüman erkek ve çocuktan, bugüne kadar cesedine ya da cesedinden bazı parçalara ulaşılarak, defnedilebilmiş kişi sayısı 5 bin 336. Geriye kalan 3 bin 36 soykırım kurbanının akıbeti ise, hala meçhul. Ayrıca, Srebrenitsa soykırımı neticesinde, eşini, babasını, kardeşini, çocuklarını ve diğer yakınlarını kaybetmiş binlerce insan var.
Aida Şehoviç önderliğinde oluşturulan “Sto te nema?” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı projesi, eşi, çocukları ve diğer yakınlarıyla, artık bir sabah kahvesi dahi içemeyecek Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarını bir kez daha hatırlatmayı ve bugün neden hayatta olmadıklarını sorgulatmayı “kamusal bir anıt” olma özelliğini taşıyor.
“Sto te nema?” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı, her Srebrenitsa Soykırımı yıldönümünde, yakınlarını bu soykırımda kaybetmiş aileler başta olmak üzere, yeryüzündeki tüm Bosna-Hersek’liler ve bu soykırıma duyarlı olan tüm insanlarca bağışlanan fincanlarla canlandırılmaya ve tamamlanmaya çalışılıyor.
Her fincan, bir insan…
2004 yılından itibaren bağışlanmış fincan sayısı, her yıl cesedine ulaşılan ve defnedilen kurbanlara karşılık olarak yapılmış yeni bağışlarla artmakta; defnedilen Srebrenitsa’lı kurban sayısına yaklaşmaktadır. Bugüne kadar bağışlanan Bosna usulü kulpsuz kahve fincanlarının sayısı, 4 bin civarında.
Anıt, akıbeti meçhul 3 bini aşkın kurbandan her yıl için bulunup defnedilecek kurban sayısıyla ve bu sayı karşılığında bağışlanan kulpsuz kahve fincanlarıyla büyüyor ve Srebrenitsa Soykırımı’nı hatırlatma gereksinimi bulunduğu sürece de canlılığını muhafaza ediyor.
”Sto te nema?” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırım Anıtı, senede bir defa sıradan insanlar tarafından sokaklarda ve meydanlarda kurulmakta sonra da kaldırılmaktadır. Ziyaretçiler ve yoldan geçenler, gün boyunca sunulan kahveleri, her biri “bir soykırım kurbanını temsil eden” fincanlara doldurmakta ve böylece ”Sto te nema?” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırım Anıtı meydana geliyor.
Proje başarıyla neticelendiğinde, fincanı doldurulan ama artık kahvesini içemeyecek olan binlerce Srebrenitsalı soykırım kurbanları anısına bir kamusal anıt oluşturulmuş olacak.
Projenin gerçekleştirildiği şehirler
Taksim Meydanı’nda sergilenecek olan “Sto te nema” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırımı Anıtı’nın, aslında sabit bir yeri yok. Her yıl başka bir ülke ve şehirde gerçekleştirilen “Sto te nema” (Niye yoksun?) projesi, bugüne kadar Bosna-Hersek’in Saraybosna ve Tuzla, ABD’nin NewYork ve Burlington, Hollanda’nın Lahey ve İsveç’in Stockholm şehirlerinde oluşturuldu.
Akıbeti meçhul olan 3 bini aşkın soykırım kurbanı ebedi istiratgâhına defnedilinceye kadar da, ülke ülke ve şehir şehir dolaşmaya devam edecek.
Bir fincan da siz doldurun…
“Sto te nema” (Niye yoksun?) projesinin başarıyla neticelenmesi adına Genç Boşnaklar Derneği İstanbul’un, Türk halkından tek bir talebi var: 11 Temmuz 2012 günü 12.00-20.00 saatleri arasındaki bu projeye sadece birkaç saat ayrılması ve bu insanlık ayıbına karşı Türk halkı adına Taksim Meydanı’nda güçlü bir duruş sergilemesi.
Genç Boşnaklar Derneği İstanbul, 1992-95 Bosna Savaşı esnasında kolundaki bileziği, parmağındaki yüzüğü hiç tereddüt etmeden Boşnak kardeşlerine gönderen Türk halkının, gerek kulpsuz Bosna fincanı göndererek ve gerekse Taksim Meydanı’na giderek, bu projeye tam destek vereceğinden hiçbir şüphe duymuyor.
Srebrenitsa Soykırımı’na maruz bırakılan 8 bin 372 Müslüman erkek ve çocuğu temsil eden, 8 bin 372 Bosna usulü kulpsuz fincan sayısına ulaşılmayı amaçlayan Genç Boşnaklar Derneği İstanbul, Türk halkına şu şekilde seslendiriyor: “Soykırım kurbanı her Srebnitsalı için bir fincan da siz doldurun…” İnsanlık ortak ayıbının bir daha tekrarlanmaması yolunda “Niye Yoksun?” Srebrenitsa Soykırım Anıtı için bir adım da siz atın…”
Bir fincan da siz bağışlayın…
Genç Boşnaklar Derneği İstanbul tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre, 11 Temmuz 2012 Çarşamba günü, İstanbul Taksim Meydanı’nda gerçekleştirilecek “Şto Te Nema?” Srebrenitsa Soykırım Anıtı projesi için, Bosna usulü “kulpsuz” kahve fincanı bağışı da kabul edilecek. Bosna usulü kulpsuz fincan bağışına, bu insanlık trajedisine duyarlı olan herkes katılabilecek.
“Sto te nema?” (Niye yoksun?) Srebrenitsa Soykırım Anıtı İstanbul Teşhiri hakkında daha ayrıntılı bilgi almak ve bu projeye gönüllü destek vermek isteyenler; www.gbdt.org ve gbdistanbul@gmail.com adreslerinden ve 0531 961 81 40 no’lu telefondan Genç Boşnaklar Derneği İstanbul (GBDİ) ile irtibata geçebilirler.